Εγκυμοσύνη και Kαθαρισμός Δοντιών

Η στοματική υγιεινή είναι ιδιαίτερα σημαντική και κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης.

Η εγκυμοσύνη σηματοδοτεί μια περίοδο μεταβολών για το σώμα της γυναίκας, τόσο σωματικών όσο και ορμονικών. Η μέλλουσα μητέρα έρχεται σε συνεχή επαφή με αρκετούς γιατρούς και βρίσκεται σε στενή επικοινωνία με το γυναικολόγο της. Δεν θα πρέπει όμως να αμελεί και τη φροντίδα της στοματικής κοιλότητας. Στη συνέχεια, θα απαντήσουμε τις συνηθέστερες ερωτήσεις σχετικά με την οδοντιατρική φροντίδα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Είναι ασφαλές να κάνετε οδοντιατρικό καθαρισμό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης;

Ο τακτικός οδοντιατρικός έλεγχος και ο καθαρισμός των δοντιών όχι μόνο επιτρέπονται αλλά συστήνονται για τις εγκύους. Οι ορμονικές μεταβολές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αυξάνουν τη φλεγμονώδη αντίδραση των ιστών στους τοπικούς αιτιολογικούς παράγοντες των νόσων των ούλων και του περιοδοντίου. Έτσι, είναι πιθανό να υπάρξει έξαρση των συμπτωμάτων της ουλίτιδας ή της περιοδοντίτιδας. Κατά συνέπεια, τα ούλα έχουν την τάση να αιμορραγούν και να πρήζονται πιο εύκολα. Επιπλέον, υπάρχει το ενδεχόμενο να παρουσιαστεί και η λεγόμενη επουλίδα της κύησης, η οποία είναι μια μαλακή διόγκωση που εμφανίζεται ανάμεσα σε δύο δόντια και αιμορραγεί εύκολα. Η αντιμετώπιση της είναι η χειρουργική αφαίρεση και δεν είναι κάτι ανησυχητικό.

Για τους παραπάνω λόγους έχει ιδιαίτερη σημασία να διατηρείται πολύ καλή στοματική υγιεινή και είναι απαραίτητος ο οδοντιατρικός έλεγχος, ούτως ώστε να απομακρύνεται αποτελεσματικά η μικροβιακή πλάκα και να διατηρηθούν τα ούλα και το περιοδόντιο σε καλή κατάσταση.

Ποιες άλλες οδοντιατρικές εργασίες μπορούν να γίνουν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης;

Γενικώς, καλό είναι να μην υπάρχουν εστίες μόλυνσης στη στοματική κοιλότητα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Παρ’ όλα αυτά, είναι προτιμότερο να αναβάλλονται για μετά το πέρας της εγκυμοσύνης όποιες οδοντιατρικές επεμβάσεις δεν θεωρούνται απολύτως απαραίτητες.

Αισθητικές επεμβάσεις όπως η λεύκανση, καλό είναι να αποφεύγονται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αν και οι κίνδυνοι αρνητικών επιπτώσεων στο έμβρυο δεν φαίνεται να είναι μεγάλοι. Η λεύκανση συγκεκριμένα θα πρέπει να αναβάλλεται για μετά την περίοδο του θηλασμού. Από την άλλη, μπορεί να θεωρηθεί απαραίτητο να γίνει κάποια επείγουσα εξαγωγή ή ενδοδοντική θεραπεία (απονεύρωση), ιδιαίτερα αν υπάρχουν έντονα συμπτώματα.

Σε περίπτωση που κάποια οδοντιατρική εργασία πρέπει να πραγματοποιηθεί πιο άμεσα, τότε το 2^ο τρίμηνο της εγκυμοσύνης θεωρείται το ιδανικό. Κατά τη διάρκεια του 3^ου τριμήνου είναι αρκετά πιο κουραστικό για την έγκυο να παραμείνει ξαπλωμένη στην οδοντιατρική καρέκλα για αρκετή ώρα, ενώ πιθανό είναι και το ενδεχόμενο κάποιου πρόωρου τοκετού. Το 1^ο τρίμηνο της κύησης θεωρείται το πιο κρίσιμο για τη διάπλαση του εμβρύου και για τον λόγο αυτό συνήθως αποφεύγονται οι οδοντιατρικές επεμβάσεις, αν και δεν έχει αποδειχθεί ότι υπάρχει κίνδυνος για το έμβρυο, όπως αναφέρει και η Αμερικάνικη Ομοσπονδία Εγκυμοσύνης (APA).

Σχετικά με τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται.

Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στη λήψη οποιουδήποτε φαρμάκου και αυτό θα πρέπει να γίνεται πάντα σε συνεννόηση με τον γυναικολόγο. Όσον αφορά στην τοπική αναισθησία, η λιδοκαΐνη, που είναι το πιο κοινώς χρησιμοποιούμενο τοπικό αναισθητικό, ανήκει στα φάρμακα Κατηγορίας Β που σημαίνει ότι είναι ασφαλής για το έμβρυο, καθώς δεν περνά από τον πλακούντα. Γενικώς, καλό είναι να χρησιμοποιείται η μικρότερη δυνατή ποσότητα αναισθητικού, η οποία όμως θα πρέπει να προσφέρει επαρκή αναισθησία, ούτως ώστε η έγκυος να αισθάνεται άνετα κατά τη διάρκεια της οδοντιατρικής επίσκεψης.

Όσον αφορά στα αντιβιωτικά που χορηγούνται από τον οδοντίατρο, τα περισσότερα από αυτά ανήκουν στην Κατηγορία Β και θεωρούνται ασφαλή. Τέτοια είναι οι πενικιλίνη, αμοξυκιλίνη (Amoxil) και η κλινδαμυκίνη (Dalacin C).

Προσοχή: οι τετρακυκλίνες ανήκουν στην Κατηγορία D και δεν θα πρέπει να λαμβάνονται από εγκύους.

Προσοχή χρειάζεται επίσης στη χρήση παυσίπονων χαπιών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Το ενδεδειγμένο παυσίπονο φαίνεται να είναι η ακεταμινοφαίνη (Depon, Panadol), αλλά θα πρέπει να χρησιμοπείται σε μικρές δόσεις και μόνο όταν είναι απολύτως απαραίτητο. Επιφυλάξεις υπάρχουν για τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη, όπως η ιβουπροφαίνη (Algofren, Advil, Brufen, Nurofen) και καλό είναι να αποφεύγονται, ιδιαίτερα κατά το τελευταίο τρίμηνο της εγκυμοσύνης. Το ίδιο ισχύει και για την ασπιρίνη.

Ως γενικός κανόνας ισχύει ότι η χρήση φαρμάκων κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης θα πρέπει να αποφεύγεται όσο είναι δυνατόν, ενώ θα πρέπει να υπάρχει επικοινωνία με τον γυναικολόγο σχετικά με τη χορήγηση οποιουδήποτε φαρμάκου.

Σχετικά με τις οδοντιατρικές ακτινογραφίες στις εγκύους.

Όπως είναι αυτονόητο, η λήψη ακτινογραφιών θα πρέπει να αναβάλλεται για μετά το πέρας της εγκυμοσύνης. Για τον λόγο αυτό, θα πρέπει να ενημερώνετε τον οδοντίατρό σας σε περίπτωση που είστε έγκυος ή και για το ενδεχόμενο να είστε, αν δεν το γνωρίζετε με βεβαιότητα ακόμη.

Σε περίπτωση που κάποια επείγουσα οδοντιατρική ανάγκη απαιτεί τη λήψη οδοντιατρικής ακτινογραφίας, τότε αυτό μπορεί να γίνει κατά περίπτωση και με τη χρήση προστατευτικής ποδιάς μολύβδου. Σύμφωνα με το Αμερικάνικο Κολέγιο Ραδιολογίας, οι οδοντιατρικές ακτινογραφίες δεν έχουν δόση ακτινοβολίας ικανή να προκαλέσει ανεπιθύμητες συνέπειες στην ανάπτυξη του εμβρύου.

Επίσης, σύμφωνα και με την Αμερικάνικη Οδοντιατρική Ομοσπονδία (ADA) και τo Αμερικάνικo Κονγκρέσο Μαιευτήρων και Γυναικολόγων (ACOG), οι οδοντιατρικές ακτινογραφίες με τις κατάλληλες προφυλάξεις θεωρούνται ασφαλείς. Φυσικά, αν ο ακτινογραφικός έλεγχος δεν θεωρείται απαραίτητος τότε καλό είναι να αναβάλλεται, ιδιαίτερα κατά το πρώτο τρίμηνο της κύησης.