Εικονική πραγματικότητα. Μια νέα εμπειρία για τον ασθενή

Φανταστείτε το ακόλουθο σενάριο: ο ασθενής φθάνει στο ιατρείο σας ήρεμος και χαλαρός. Παρόλο που επισκέπτεται το οδοντιατρείο για πρώτη φορά, είναι εξοικειωμένος με αυτό και γνωρίζει καλά το εσωτερικό του. Χωρίς περαιτέρω εισαγωγή, κάθεται στην οδοντιατρική έδρα, και πραγματοποιείται η ορθοδοντική θεραπεία σύντομα και άνετα με τη συμμόρφωση του ασθενή. Δεν υπάρχουν επιπλοκές ή ένταση και η θεραπεία πραγματοποιείται με ευκολία. Φανταστείτε ένα τέτοιο ήρεμο και άνετο περιβάλλον στο οποίο θεραπεύετε τους ασθενείς σας. Τώρα φανταστείτε το ίδιο σενάριο μέσα από το βλέμμα του ασθενή. Μπορείτε να δείτε πως πρόκειται για μία άνετη εμπειρία. Αυτό δεν αποτελεί κάποια υποθετική φουτουριστική ουτοπία. Συμβαίνει στην πράξη σήμερα και τα προαναφερθέντα σημεία αποτελούν ορισμένα από τα πολλά οφέλη της εικονικής πραγματικότητας (ΕΠ).

Η ΕΠ είναι μία διαδικασία που περιλαμβάνει την εικονική εμβύθιση του χρήστη σε ένα περιβάλλον 360 μοιρών. Γυρίζοντας το κεφάλι του δεξιά, αριστερά, πάνω ή κάτω, ο ασθενής μπορεί να παρατηρήσει ένα πραγματικό ή τεχνητό περιβάλλον. Ο θεατής θα μπορούσε να εμβυθιστεί στην θάλασσα της Καραϊβικής περικυκλωμένος από κοράλλια ή σε ένα καναδικό δάσος (εικ. 1).

Η διαδικασία είναι απλή: ο συμμετέχοντας φορά μία ελαφριά και άνετη συσκευή στο κεφάλι, στην οποία συνδέεται ένα smartphone (εικ. 2).

Λόγω των γυροσκοπικών αισθητήρων, το smartphone θα προβάλλει μία ανάλογη εικόνα με βάση τις κινήσεις του. Αν ο ασθενής σηκώσει το κεφάλι του, θα δει τον ουρανό ή το ταβάνι και αν το χαμηλώσει θα δει τα πόδια του. Αυτή η τεχνική καθίσταται δυνατή από μία λήψη 360 μοιρών με ειδική κάμερα (εικ. 3)

και απλό λογισμικό επεξεργασίας (εικ. 4).

Το αποτέλεσμα είναι απλά εκπληκτικό καθώς παρατηρούμε τους εαυτούς μας να προβάλλονται σε ένα περιβάλλον που μπορεί να ποικίλλει από τουριστικά αξιοθέατα έως εικονικά σενάρια όπως στα βιντεοπαιχνίδια. Οι εφαρμογές στην Ορθοδοντική είναι πολυάριθμες και προς το παρόν εκμεταλλευόμαστε μόνο ένα ελάχιστο ποσοστό των δυνατών λειτουργιών. Οι δυνατότητες μπορεί να είναι απεριόριστες. Δηλαδή, μπορεί να είναι δυνατό για τον ασθενή  να επισκεφθεί το οδοντιατρείο από το σπίτι του, όπου μπορεί να παρατηρήσει το χώρο αναμονής, να θαυμάσει τα ιατρεία ή να παρακολουθήσει την καθαριότητα του χώρου αποστείρωσης (εικ. 5).

Ο στόχος είναι να προσφερθεί μία εικονική επίσκεψη στο οδοντιατρείο έτσι ώστε ο ασθενής να επιλέξει μία ποιοτική κλινική, καθώς και να εξοικειωθεί με το χώρο πριν την πρώτη του επίσκεψη. Μόλις καθίσει πραγματικά στην οδοντιατρική έδρα, μπορεί να φορέσει τη συσκευή στο κεφάλι κατά τη διάρκεια της θεραπείας και να παρακολουθεί ένα χαλαρωτικό περιβάλλον της επιλογής του. Από αυτό το σημείο και μετά, είναι μόνο θέμα προτίμησης, καθώς ο ασθενής μπορεί να απολαμβάνει την παραλία, ένα βίντεο ΕΠ στη Χονολουλού ή ακόμη και την αναρρίχηση σε ένα βουνό. Οποιοδήποτε βίντεο ΕΠ είναι αποδεκτό, αρκεί να επιτυγχάνει το σκοπό του: να ηρεμεί τον ασθενή κατά τη διάρκεια μίας θεραπευτικής συνεδρίας. Επομένως, μειώνεται η συνολική ένταση και ο ασθενής είναι χαλαρός. Αυτό μπορεί να είναι εξυπηρετικό για τον οδοντίατρο, καθώς μπορεί στη συνέχεια να πραγματοποιήσει οποιαδήποτε θεραπεία είναι απαραίτητη όσο το δυνατόν συντομότερα και πιο αποτελεσματικά.

Είναι άλλο πράγμα να πείσουμε τον ασθενή να υποβληθεί σε ορθοδοντική θεραπεία και είναι τελείως διαφορετικό να τον πείσουμε να ακολουθήσει τις σχετικές οδηγίες. Η συμμόρφωση του ασθενή δεν είναι εύκολη, ειδικά στην περίπτωση νεότερων ασθενών. Επίσης, οι οδοντίατροι έχουν μία ατυχή κακόφημη συσχέτιση με τον πόνο και την ταλαιπωρία, που μπορεί να προκαλεί άγχος στον ασθενή. Και πάλι, η ΕΠ μπορεί να εφαρμοστεί για να αποσπάσει την προσοχή των πιο δυναμικών ασθενών. Μία άλλη πτυχή που αξίζει να αναφερθεί σχετικά με τα οφέλη είναι η νοητική συγκράτηση οδηγιών στοματικής υγιεινής, για παράδειγμα, που μπορεί να εξαρτώνται από υποστήριξη. Είναι εύλογο να υποθέσουμε πως οι προφορικές οδηγίες υγιεινής μπορεί να ξεχαστούν μόλις ο ασθενής φύγει από το οδοντιατρείο. Τα περισσότερα ορθοδοντικά ιατρεία προσφέρουν μόνο φυλλάδια, αλλά λίγοι ασθενείς συγκρατούν ή ακολουθούν τις οδηγίες τους. Ένα βίντεο ΕΠ που δείχνει τον οδοντίατρο ή τα μέλη του προσωπικού μπορεί να επηρεάσει σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό στην επακόλουθη στοματική φροντίδα στο σπίτι. Το μήνυμα μπορεί να καταγραφεί εκ των προτέρων και να παρακολουθείται όταν επιθυμεί ο ασθενής. Οι στόχοι αυτής της δομής είναι πως μπορεί να προσφέρει διαφορετική νοητική εμπέδωση μεταξύ πληροφοριών, που συνδέονται με μία ροή οπτικών και ακουστικών ερεθισμάτων. Ο οδοντίατρος μπορεί να επιθυμεί να προάγει τη συγκράτηση των παρεχόμενων πληροφοριών από τον ασθενή με ευκολότερο τρόπο για να επιτύχει μεγαλύτερη κλινική επιτυχία. Για παράδειγμα, οι νεότεροι ασθενείς μπορεί να θυμούνται την αγαπημένη τους ατάκα από μία ταινία, αντί για τις πληροφορίες που τους προσφέρει ο οδοντίατρος. Αυτό συμβαίνει επειδή ζητείται από τους νέους ασθενείς να θυμούνται λέξεις που συνδέονται με εικόνες.

Για τον οδοντίατρο, η ΕΠ μπορεί να προσφέρει ένα απρόσμενο, αλλά ευπρόσδεκτο, πλεονέκτημα όσον αφορά την επαγγελματική εκπαίδευση (εικ. 6). Πολλοί από εμάς δεν έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν ένα συνέδριο στην άλλη άκρη του κόσμου για διάφορους λόγους. Στο εγγύς μέλλον, θα είναι δυνατή η παρακολούθηση ενός ορθοδοντικού συνεδρίου και η ακρόαση των διεθνών ομιλητών ενώ καθόμαστε άνετα στο σπίτι μας. Παρομοίως, η επίδειξη μίας νέας θεραπευτικής τεχνικής θα είναι ευκολότερη με ένα βίντεο ΕΠ αντί να διαβάζουμε μία λεπτομερή εξήγηση σε ένα άρθρο χωρίς καμία εικόνα. Ο εκπαιδευτής μπορεί να καταγράψει τις διαδικασίες του με μία κάμερα 360 μοιρών που επιτρέπει στον εκπαιδευόμενο να μάθει τις τεχνικές κινήσεις και την εργονομία της τεχνικής που διδάσκεται.

Θα ήταν υποτιμητικό να υποστηρίξουμε πως η ΕΠ προσφέρει μία εναλλακτική στους κλασικούς τρόπους εκμάθησης. Παρόλο που δεν έχει ακόμη τελειοποιηθεί, επιτρέπει ένα μεγαλύτερο εύρος γνώσεων και μία πλήρως απορροφητική παιδαγωγική μέθοδο. Η ΕΠ αλλάζει τον τρόπο  που εργαζόμαστε, μαθαίνουμε και θεραπεύουμε τους ασθενείς μας. Έχουμε παρατηρήσει με την πάροδο των χρόνων μία εξέλιξη της ορθοδοντικής θεραπείας βελτιώνοντας την άνεση του ασθενή. Δεν έχουμε να διαχειριστούμε απλώς μία σειρά δοντιών σε μία οστική μάζα προσαρτημένη σε ένα κρανίο, αλλά έναν άνθρωπο του οποίου η θετική εμπειρία θα οδηγήσει αναπόφευκτα στην κλινική επιτυχία. Παρομοίως, η ορθοδοντική εκπαίδευση έχει εξελιχθεί με την πάροδο του χρόνου, εφόσον η μετάδοση της γνώσης δεν πραγματοποιείται πλέον με έναν προβολέα διαφανειών, αλλά με προηγμένο λογισμικό παρουσίασης, ενσωματώνοντας φωτογραφίες και κλινικά βίντεο. Η ΕΠ ανοίγει το δρόμο σε έναν υψηλότερο βαθμό εξέλιξης όσον αφορά την κατανόηση του περιβάλλοντός μας, είτε πρόκειται για περιβάλλον φροντίδας ή εργασίας. Όπως και με τον τουρισμό ή τον κινηματογράφο, η ΕΠ προσφέρει πολλές ευκαιρίες στον τομέα της υγείας. Η Ορθοδονική εισέρχεται σε μία επανάσταση 360 μοιρών με επίκεντρο την εμπειρία του ασθενή.

By Y. Harichane

Αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο Descartes στο Παρίσι και ολοκλήρωσε το Msc και PhD του στα βλαστοκύτταρα του οδοντικού πολφού. Διατηρεί ιδιωτικό ιατρείο στον Καναδά.

Αναδημοσίευση από το DT Middle East&Africa Edition, Vol. 8, No. 1, Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2018