Έλλειψη βιταμίνης D

Ακόμη και στην Ελλάδα με τα μεγάλα ποσοστά ηλιοφάνειας μεγάλο μέρος του πλυθησμιακού κοινού έχει έλλειψη βιταμίνης D.

O καθηγητής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και Αναπληρωτής Καθηγητής Ιατρικής του Πανεπιστημίου του Πίτσμπουργκ ΗΠΑ Ιωάννης Κουτρουμπάκης σημειώνει πώς υπάρχουν ενδείξεις ότι η έλλειψη ή η ανεπάρκεια της βιταμίνης D μπορεί να σχετίζεται εκτός από τα κατάγματα και τις ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου, με αύξηση επίσης του κινδύνου για αρκετές παθήσεις, κυρίως αυτοάνοσες.

Eπίσης υποδεικνύει το ελληνικό Μεσογειακό παράδοξο, το γεγονός δηλαδή ότι ενώ στην Ελλάδα έχουμε τόσο έντονη ηλιοφάνεια, εν τούτοις μεγάλο μέρος του πληθυσμού, πάσχει από οστεοπόρωση.

Σας παραθέτουμε την ενδιαφέρουσα συνέντευξη που παραχώρησε στην ιστοσελίδα onmed.gr:

Κύριε καθηγητά, όλοι οι επιστήμονες πλέον μιλούν με αδιάσειστα στοιχεία για τη μεγάλη σημασία της βιταμίνης D. Και παρά το γεγονός ότι στην Ελλάδα είμαστε ιδιαίτερα προνομιούχοι με τόσο έντονη ηλιοφάνεια, εν τούτοις, πάσχουμε από οστεοπόρωση. Ένα ακόμη ελληνικό παράδοξο. Λέγεται δε, ότι το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα μεγάλο στους ηλικιωμένους και στα παιδιά. Πώς το εξηγείτε εσείς αυτό;

Αυτό είναι το λεγόμενο «Μεσογειακό παράδοξο». Δηλαδή παρ’ όλο που στην Ελλάδα υπάρχει έντονη ηλιοφάνεια, μελέτες έχουν δείξει ότι οι περισσότεροι Έλληνες παρουσιάζουν μεγάλη έλλειψη βιταμίνης D. Δεν υπάρχουν σαφή επιστημονικά δεδομένα αλλά πιθανές εξηγήσεις μπορεί να είναι η μη επαρκής έκθεση στον ήλιο, η υπερβολική χρήση αντιηλιακών, το πιο σκούρο χρώμα του δέρματος καθώς και πλημμελής πρόσληψη βιταμίνης D με την διατροφή (γαλακτοκομικά, λιπαρά ψάρια).

Από πρόσφατες σημαντικές δημοσιεύσεις υπάρχουν αρκετές ενδείξεις ότι η ανεπάρκεια βιταμίνης D διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη παθογένεση αρκετών αυτοάνοσων παθήσεων συμπεριλαμβανομένων των ιδιοπαθών φλεγμονωδών νόσων του εντέρου. Πρόσφατη εκτεταμένη έρευνα έχει δείξει ότι βιταμίνη D εκτός του βασικού ρόλου της στον μεταβολισμό του ασβεστίου έχει επίσης σημαντικό ρόλο στη λειτουργεία του ανοσοποιητικού συστήματος.

Η μεγαλύτερη συχνότητα των ιδιοπαθών φλεγμονωδών νόσων του εντέρου σε χώρες με χαμηλότερη ηλιοφάνεια έχει γίνει αντικείμενο συζήτησης για πιθανό ρόλο της βιταμίνης D στη παθογένεση των παθήσεων αυτών. Υπάρχουν επίσης δεδομένα ότι η ανεπάρκεια της βιταμίνης D σχετίζεται με την βαρύτητα της νόσου και η θεραπευτική υποκατάσταση της βοηθά στην καλύτερη πορεία νόσου με λιγότερες νοσηλείες και λιγότερα χειρουργεία. Μια μεγάλη μελέτη σε 965 ασθενείς που κάναμε στο Πανεπιστήμιο του Pittsburgh όταν ήμουν εκεί για μετεκπαίδευση και δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο American Journal of Gastroenterology τεκμηριώνει τον σημαντικό ρόλο της βιταμίνης D στη πορεία νόσου των παθήσεων αυτών. Συμπερασματικά στους ασθενείς με ελκώδη κολίτιδα και νόσο Crohn πρέπει να ελέγχονται τα επίπεδα βιταμίνης D και σε έλλειψη ή ανεπάρκεια να χορηγείται θεραπεία υποκατάστασης.

Τα συμπληρώματα διατροφής μπορούν να αναπληρώσουν την έλλειψη της πολύτιμης βιταμίνης D;

Όντως η βιταμίνη D βρίσκεται και σε πολλά συμπληρώματα διατροφής, μαζί με άλλες βιταμίνες. Συχνά όμως, χρειάζονται αρκετά μεγάλες δόσεις (1000-4000 μονάδες καθημερινά), για να επιτευχθούν φυσιολογικά επίπεδα στο αίμα το οποίο μπορεί να επιτευχθεί μόνον με χορήγηση ειδικών σκευασμάτων βιταμίνης D.

Τη βιταμίνη D την συνθέτει ο άνθρωπος ως επί το πλείστον από τον ήλιο όπως όλοι γνωρίζουμε. Ωστόσο υπάρχουν κάποια τρόφιμα που μπορούμε να επιλέξουμε για να είμαστε βέβαιοι ότι την προσλαμβάνουμε;

Τρόφιμα που περιέχουν βιταμίνη D είναι τα γαλακτοκομικά προϊόντα, ορισμένα «λιπαρά» ψάρια (σολομός, σκουμπρί, τόνος, μπακαλιάρος, πέστροφα, σαρδέλες), οι γαρίδες, το μουρουνέλαιο, το σέλινο, τα αυγά (κρόκος), το βοδινό συκώτι και τα δημητριακά ολικής άλεσης

Συμπερασματικά κύριε καθηγητά, τι προκαλεί στον ανθρώπινο οργανισμό, η έλλειψη της βιταμίνης D;

Υπάρχουν ενδείξεις ότι η έλλειψη ή η ανεπάρκεια της βιταμίνης D μπορεί να σχετίζεται εκτός από τα κατάγματα και τις ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου επίσης με αύξηση του κινδύνου για αρκετές παθήσεις. Πολυάριθμες επιδημιολογικές μελέτες έχουν δείξει συσχετίσεις της έλλειψης ή η ανεπάρκειας βιταμίνης D με ενδοκρινικές διαταραχές (σακχαρώδης διαβήτης, παχυσαρκία), καρδιαγγειακά νοσήματα (υπέρταση, αρτηριοσκλήρυνση, έμφραγμα), διάφορες κακοήθειες (μαστού, μήτρας, ωοθήκης, ουροδόχου κύστης), αυτοάνοσες παθήσεις (συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, ρευματοειδής αρθρίτιδα), σοβαρές λοιμώξεις (φυματίωση) και νευρολογικές-ψυχιατρικές παθήσεις (νόσος Parkinson, σχιζοφρένια, κατάθλιψη, σκλήρυνση κατά πλάκας).

Extra Info:

Βιταμίνη D: Βρίσκεται στα μανιτάρια, στα λιπαρά ψάρια και σε ορισμένα γαλακτοκομικά.

Στο εσωτερικό των δοντιών υπάρχουν κύτταρα που ονομάζονται οδοντοβλάστες, τα οποία χρειάζονται τη βιταμίνη D για να ενεργοποιηθούν. Οι οδοντοβλάστες είναι τα κύτταρα που παράγουν οδοντίνη, ένα από τα βασικότερα συστατικά των δοντιών.

Πηγή: Απόσμασμα από την συνέντευξη του κ. Κουτρουμπάκη στο onmed.gr