Μήπως οι παθολόγοι συνταγογραφούν αντιβιοτικά για την οδονταλγία που δεν είναι αναγκαία;

Σε μία μελέτη ανασκόπησης 10 ετών που δημοσιεύθηκε στο British Journal of General Practice, μία ομάδα ειδικών από το Πανεπιστήμιο του Cardiff και το Συμβούλιο Υγείας του Πανεπιστημίου Cardiff and Vale εξέτασαν τις οδοντιατρικές συμβουλές των γενικών ιατρών του Ηνωμένου Βασιλείου και τον προκύπτοντα αριθμό συνταγών αντιβιοτικών.

Η μελέτη βρήκε ότι πολλοί ασθενείς επισκέπτονται τον γενικό παθολόγο τους μάλλον παρά τον οδοντίατρό τους και ότι οι περισσότερες από τις μισές από τις συστάσεις αυτές οδήγησαν σε συνταγογράφηση αντιβιοτικών, κάτι που το πιο πιθανόν είναι ότι δεν βοηθάει και, δυνητικώς, μπορεί να είναι επιβλαβές.

«Τα περισσότερα οδοντιατρικά προβλήματα δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν διεξοδικά από έναν ΓΠ. Αυτό θέτει ένα πρόσθετο βάρος στους ήδη πολυάσχολους ΓΠ, όταν οι ασθενείς θα έπρεπε να επισκέπτονται έναν οδοντίατρο», αναφέρει ο Dr Anwen Cope, ένας πτυχιούχος οδοντίατρος και εκπαιδευόμενος σε ειδικότητα στο Κέντρο Δημόσιας Οδοντιατρικής Υγείας στο Συμβούλιο Υγείας του Πανεπιστημίου Cardiff and Vale, ο οποίος διεξήγαγε την έρευνα σε συνεργασία με συναδέλφους του από την Ιατρική και Οδοντιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Cardiff.

«Η καλύτερη θεραπεία για την οξεία οδονταλγία παραμένει μία χειρουργική παρέμβαση, όπως μία εξαγωγή ή μία ενδοδοντική θεραπεία. Αυτές τις θεραπείες μπορούν να αναλάβουν μόνο οδοντίατροι. Ως εκ τούτου, πρέπει πάντοτε να ενθαρρύνουμε τους ασθενείς μας να επισκέπτονται έναν οδοντίατρο παρά έναν γενικό παθολόγο, όταν έχουν οδοντιατρικά προβλήματα.»

Το πιο ανησυχητικό εύρημα ήταν ο αριθμός των περιττών συνταγών για αντιβιοτικά μέσα στα τελευταία 10 χρόνια. Η μελέτη βρήκε ότι στους περισσότερους από τους μισούς ασθενείς που επισκέφθηκαν έναν γενικό παθολόγο με ένα οδοντιατρικό πρόβλημα τους συνταγογραφήθηκαν αντιβιοτικά. Αυτό εγείρει σοβαρές ανησυχίες όσον αφορά στη μακροπρόθεσμη οδοντιατρική υγεία στο Ηνωμένο Βασίλειο και την πιθανότητα συνεισφοράς αυτού του γεγονότος στην ανάπτυξη αντοχής στα αντιβιοτικά.

Η αντοχή στα αντιβιοτικά, η οποία δημιουργείται όταν οι βακτηριακές λοιμώξεις δεν ανταποκρίνονται πλέον στα αντιβιοτικά, αποτελεί ένα σοβαρό πρόβλημα και η χρήση των αντιβιοτικών είναι ο μοναδικός σημαντικότερος παράγοντας που οδηγεί σε αυτήν την αντοχή.

Ο Dr Cope προσθέτει: «Η ευρεία χρήση αντιβιοτικών στην αντιμετώπιση των παραπόνων για πόνο στα δόντια στη γενική ιατρική είναι ανησυχητική. Εκτός του ότι τα αντιβιοτικά δεν προσφέρουν μία οριστική θεραπεία για τα οδοντιατρικά προβλήματα, βρήκαμε ότι περισσότερες από τις μισές γνωματεύσεις για οδοντιατρικά προβλήματα κατέληξαν στη συνταγογράφηση ενός αντιβιοτικού. Αυτό το γεγονός προκαλεί έναν αριθμό προβλημάτων. Σημαίνει ότι οι ασθενείς δεν λαμβάνουν μία μακροπρόθεσμη λύση για το οδοντιατρικό τους πρόβλημα και είναι πιθανόν να παραμείνουν με τον πόνο για περισσότερο χρόνο. Η συνταγογράφηση αντιβιοτικών ενέχει επίσης τον κίνδυνο ανεπιθύμητων αντιδράσεων και είναι πολύ πιθανόν να αυξήσει περαιτέρω τον αριθμό των ιατρικών επισκέψεων για τα οδοντιατρικά προβλήματα. Αυτό που είναι περισσότερο ανησυχητικό είναι η πιθανή επίπτωση στα ποσοστά της αντοχής στα αντιβιοτικά. Τα αντιβιοτικά σώζουν ζωές και, ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να τα χρησιμοποιούμε με προσοχή και μόνον όταν πραγματικά είναι αναγκαία. Η βελτίωση της συνταγογράφησης αντιβιοτικών για οδοντιατρικά προβλήματα αποτελεί ένα σημαντικό βήμα στην εξασφάλιση ότι τα αντιβιοτικά θα εξακολουθήσουν να είναι διαθέσιμα στα επόμενα χρόνια.»

Αυτή η έρευνα δεν εξέτασε τους λόγους για τους οποίους οι ασθενείς επισκέπτονται έναν γενικό παθολόγο μάλλον παρά έναν οδοντίατρο. Μία πιθανή εξήγηση είναι ότι, μερικές φορές, οι ΓΠ αντιμετωπίζουν ασθενείς οι οποίοι αναφέρουν ότι δεν είχαν τη δυνατότητα να κλείσουν ένα έγκαιρο ραντεβού με έναν οδοντίατρο.

Παρόλα αυτά, η ερευνητική ομάδα ελπίζει ότι αυτή η μελέτη θα προαγάγει την πιο σωστή γνωμάτευση για οδοντιατρικά προβλήματα και θα συντελέσει σε μία μείωση των αντιβιοτικών που συνταγογραφούνται από τους ΓΠ για ασθενείς με οδοντιατρικά προβλήματα.

Ο Dr Cope καταλήγει: «Τα μηνύματα από τη μελέτη μας είναι απλά: οι ΓΠ θα πρέπει να αποφεύγουν να συνταγογραφούν σε τακτική βάση αντιβιοτικά όταν παρουσιάζονται ασθενείς με οδοντιατρικά προβλήματα και απαιτείται περισσότερη δουλειά για να γίνει κατανοητό ότι οι ασθενείς που έχουν οδοντιατρικά προβλήματα είναι καλύτερο να παραπέμπονται σε υπηρεσίες επείγουσας οδοντιατρικής περίθαλψης. Η κατανόηση των επιπτώσεων που μπορεί να έχει η συνταγογράφηση αντιβιοτικών για οδοντιατρικά προβλήματα μπορεί να βοηθήσει στην πληροφόρηση μέσω εκπαιδευτικών παρεμβάσεων των ΓΠ, ώστε να εξασφαλιστεί ότι οι ασθενείς λαμβάνουν την πιο κατάλληλη φροντίδα για την οδοντιατρική τους κατάσταση».